z latami
  • skrócone nazwy własne
    2.08.2002
    2.08.2002
    Różnej maści przedsiębiorcy polscy wielką literą piszą nie tylko nazwy swoich produktów i firm (czego nie kwestionuję), lecz także fragmenty tych nazw. Np. wydawca Katalogu Wędkarza, słowo katalog pisze z dużej litery. Uzasadnia to tym, że ma na myśli nie jakiś tam katalog, tylko ten właśnie, jedyny w swoim rodzaju Katalog Wędkarza. Mamy więc Targi, Wystawy, Wydawnictwa. Czy mają rację?
  • skrzydlate słowa
    26.11.2004
    26.11.2004
    Skrzydlate słowa to cytaty z dzieł, tytuły utworów, strzępy przemówień, powiedzonka osób publicznych… Skąd wzięło się określenie skrzydlate słowa? Czy skrzydlate słowa klasyfikujemy jako związki frazeologiczne, czy jest to jakaś odrębna jednostka należąca do frazeologii?
  • Słodzimy herbatę
    8.06.2007
    8.06.2007
    Słodzę herbatę jedną łyżeczką cukru, połową łyżeczki cukru, ćwiercią łyżeczki cukru. Czy dobrze myślę? Bo chyba nie: „Słodzę herbatę ćwierć łyżeczki cukru”?
    A jeśli mam herbatę, łyżeczkę i ilość cukru wynoszącą jedną całą i jeszcze połowę łyżeczki? „Słodzę herbatę półtorą (półtorej) łyżeczki cukru”? A może to już liczba mnoga i półtorymi łyczeczkami ją słodzę?
    A gdyby ktoś miał zwyczaj słodzić herbatę widelcem (albo nożem, bo też rodzaj męski) i ilością cukru mieszczącą się na nim półtora raza?
  • Smith
    30.08.2002
    30.08.2002
    Szanowni Państwo,
    Będę wielce zobowiązany za odpowiedź na następujące pytanie: jak brzmi wołacz od nazwiska Smith (jak Adam Smith). Smisie?
    Paweł Lato
  • spacje a inicjały
    15.02.2002
    15.02.2002
    Czy zasady interpunkcji określają również odstępy między znakami (spacje)? Interesuje mnie zwłaszcza pisanie inicjałów: zapis K.K. Baczyński (brak odstępu między inicjałami imion, za to odstęp przed nazwiskiem) – to postać określona regułami czy po prostu tak wyszło redaktorom książki? Jeśli nazwisko również chcemy zastąpić inicjałem, to napiszemy K.K.B. (bez odstępów) czy K.K. (odstęp) B.? Czy Julian Tuwim to będzie J. (odstęp) T., a Jan Tadeusz (np. Stanisławski) to J.T. (bez odstępu)?
    Serdecznie pozdrawiam,
    Jerzy Buczek
  • specjalność i specjalizacja
    8.03.2015
    8.03.2015
    Szanowni Państwo,
    jaka jest różnica między terminami specjalność i specjalizacja. Spotkałem się z trzema kontekstami użycia:
    1. jako synonimy: „na pierwszym roku studenci mogą wybrać specjalizację nauczycielską, a na drugim roku do wyboru są specjalności: edytorstwo…”;
    2. specjalność jako nazwa ogólna specjalizacji: „studenci mogą wybrać następujące specjalności: specjalizacja translatoryczna…”;
    3. „specjalność: filologia germańska, specjalizacja translatoryczna”.
    Dziękuję,
    Paweł
  • spolszczony zapis wyrazów zapożyczonych
    1.06.2009
    1.06.2009
    W polskim Internecie roi się od chatów, avatarów (tu: emblematów-pseudonimów), aquaparków i innych nazw, które powinno się spolszczać. Zwolennicy oryginalnego zapisu straszą hewi metalem i bejbi sitingiem, a w przypadku avatarów napominają, że słowo w tym kontekście jest zapożyczone z angielskiego i znaczy coś innego niż hinduski awatar. Wątpię, by obie formy były poprawne, ale wizja czilautu przeraża mnie równie mocno, co hexany. Kiedy mamy zapisywać fonetycznie, a kiedy nie?
  • Spójniki nim, zanim jeszcze raz

    6.03.2023
    6.03.2023

    Szanowni Państwo,

    czy zdanie „Zanim jem śniadanie, biorę prysznic.” jest poprawne? Czy można użyć orzeczeń w czasie teraźniejszym niedokonanym w zdaniu złożonym okolicznikowym czasu w obecności spójników zanim lub nim, które oznaczają następstwo? Drugie podobne zdanie to "Zanim trwa lato, uczę się do matury". Czy tożsamość podmiotu lub jej brak coś zmienia w kwestii poprawności takiego zdania?

    Tomasz Marek

  • stały stałym
    21.12.2013
    21.12.2013
    Wszystkiego najlepszego z okazji Świąt Bożego Narodzenia, a także udanego Nowego Roku życzy stały użytkownik Poradni.
    Jerzy Buczek
  • starożytności słowiańskie
    22.03.2010
    22.03.2010
    Skąd bierze się dość często spotykane wyrażenie starożytności słowiańskie (por. Słownik starożytności słowiańskich)? Czy jest to sugestia, że każda z wielkich grup słowiańskich (zachodnia, wschodnia, południowa) rozwijała się własnym torem?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego